یکی از ویژگی های بارز محله های قدیمی یزد و اکثر شهر های کویری ایران ، کوچه ها و گذرهای سرپوشیده آن هاست که به آن ها "ساباط" گفته می شود. هدف از طراحی و اجرای ساباط ها این است که انسان گرمازده کویر را دمی زیر سایه خود از تابش خورشید در امان دارد. نحوه استقرار ساباط ها به گونه ای است که آدمی ، در مسیر خود ، در یک توالی مناسب در فضای سایه دار قرار می گیرد. در خیلی از ساباط ها ، ورودی چند خانه یکی است. این یگانگی از نظر افزایش حس همسایگی و همبستگی محله ای حائز اهمیت است.

ساباط وسیله ای حفاظتی در تقابل با وزش بادهای موسمی نیز هست. معمولا پشت بام ساباط ها مورد استفاده واحد های همجوار قرار می گیرد که برخی از آن ها به صورت اتاقی مشرف به کوچه جلوه گر می شود. نمونه ای از این دست ، در شرق مسجد جامع یزد قرار دارد.

در برخی از کوچه های بن بست که دارای ساباط است ، در قسمت ورودی آن ، دری محکم گذاشته می شده است. این گونه فضاها که برای افزایش امنیت ساکنان کوچه موثر بوده "دربند" نام داشته اند؛ مثل دربند آقایی ها .